In het derde deel van Emigreren lees je het verhaal van Pauline. Zij is na diverse expat avonturen uiteindelijk in Zuid Afrika neergestreken. Een prachtig land waar ik zelf al twee keer was, maar ook een land vol tegenstellingen. Ik ben altijd enorm benieuwd geweest hoe het is om voor lange tijd te emigreren naar Zuid-Afrika want het lijkt me geen makkelijk land om te wonen.
Emigreren naar Zuid-Afrika
Ik ben Pauline Vijverberg en ik hou van warme zomeravonden, mensen die oprecht zijn en druppels dauw op rozenbladeren. Ik hou van reizen, geschiedenis en boeken. En ik hou van schrijven.
Ik woon bovenop een heuvel tussen Johannesburg en Pretoria. Op een heldere dag zie je de Magaliesbergen. ’s Avonds kun je de jakhalzen horen en op ons dak rust vaak een grote uil. Ik las eens dat thuis niet is waar je bent opgegroeid of waar je ouders wonen. Maar dat het een plaats is waar, als je geluk hebt, je hart van gaat zingen omdat je weet dat je er hoort. We hebben vier kinderen die een voor een uitvliegen.
Het expat-bestaan
Ik ben geboren in Japan. Met mijn ouders, broer en zusje verhuisde ik om de zoveel jaar naar een nieuw land. We woonden onder andere in Colombia en Indonesië. Voor mijn middelbare school gingen mijn ouders terug naar Nederland en ik heb in Leiden rechten gestudeerd. Daar ontmoette ik de liefde van mijn leven en met hem heb ik het bestaan van een expat weer opgepakt. Van Tampa naar Caracas en Vancouver kwamen we uiteindelijk in Johannesburg terecht, emigreren naar Zuid-Afrika. In 2003 veranderde het beleid binnen het bedrijf van mijn man en werden we niet meer overgeplaatst. Juist toen onze kinderen klein waren, kwam ons dat goed uit.
Het leven in Zuid Afrika; ander soort vrijheid
We waren gewaarschuwd: Johannesburg staat bekend als een van de gevaarlijkste steden van de wereld. Met knikkende knieën reed ik hier de eerste weken rond. Ik heb geleerd op te letten, maar voel me hier veilig en vrij. Inderdaad pak ik niet de fiets om boodschappen te doen en loop ik niet naar de school van mijn kinderen, maar daar sta ik niet meer bij stil. Er is hier een ander soort vrijheid dan in Nederland. Ik vind dat moeilijk uit te leggen, maar de kansen om hier iets op te bouwen lijken groter. Ook heb ik het gevoel dat mensen (bijvoorbeeld de kinderen op school) niet zo scherp over elkaar oordelen als ik soms in Nederland merk.
Niet dat we hier geen problemen hebben: de enorme kloof tussen arm en rijk, de criminaliteit, xenofobie: het is hier allemaal. Maar er is ook ruimte, uitzicht, rust en stilte, net als waar de wereldvrouw Elizabeth over schreef. De mensen zijn vriendelijk en hulpvaardig. Het leven lijkt hier minder gejaagd dan in Nederland. De lucht is altijd blauw in Johannesburg, zeker in de winter.
Zuid Afrika is magisch
Ik heb altijd geprobeerd te werken en kwam tot de conclusie dat schrijven eigenlijk overal kan. Ik ben er heel trots op dat nu mijn tweede roman uitkomt. Het heet Het suikervogeltje. Daarnaast heb ik veel vrijwilligerswerk gedaan. Zo heb ik tien jaar lang een groot evenement voor 2000 kinderen helpen organiseren. Een feestdag voor weeshuiskinderen en de opbrengst van die dag besteedden we aan een goed doel.
Ik heb geen slechte ervaringen in dit land en ben juist vervuld van hoe ongelooflijk veerkrachtig mensen kunnen zijn. Dat ze na intens leed altijd weer kunnen vergeven. Ik heb als vrijwilliger ook slachtofferhulp gedaan en hoorde daarbij de gruwelijkste verhalen, maar vaak leken mensen erbovenop te kunnen komen.
Er is iets magisch hier in Zuid-Afrika dat moeilijk in woorden te vatten is. Ik heb geleerd om me onder te dompelen in wat ís en niet in wat had kunnen zijn. Dus als ik bijvoorbeeld uren in de rij van het postkantoor moet staan, dan grijp ik dat als een gelegenheid aan om gesprekken van anderen af te luisteren voor inspiratie van mijn boek.
Emigreren naar Zuid-Afrika, over koude winters en kruiken in bed
Het kan in de winter ontzettend koud zijn. De huizen zijn niet gebouwd op die drie maanden kou. Ik heb het nog nooit zo koud gehad als die eerste winters hier. We leefden zo’n beetje om de haard en legden kruiken in ons bed. Er is hier geen centrale verwarming. Maar de winter is wel droog, het is hier nooit druilerig en grijs en gedurende de dag lopen de temperaturen altijd op. De kinderen gingen met mutsen op en wanten aan naar school, pelden de kleren af tot de zon weer onder ging en het zelfs kon vriezen ‘s nachts.
Wat maakt Zuid-Afrika zo bijzonder?
Eén van de mooiste plekken vind ik Adam’s Calendar. Het ligt bij de Kaapse Hoop. Er zijn daar cirkels van steen waarover mythische verhalen de ronde doen.
In Johannesburg zijn op de eerste donderdag van de maand alle galeries open. Everard Read, CIRCA en Goodman Gallery om maar een paar te noemen. Straten worden afgezet en iedereen staat buiten een drankje te drinken.
Iets buiten de stad ligt de Nirox Sculpture Garden. Daar worden concerten georganiseerd en kun je genieten van kunst, muziek en heerlijk eten. Ik hou ook van theater en dans in Johannesburg. Als ik er nu zo over nadenk, is Johannesburg een bruisende stad waar altijd veel georganiseerd wordt, maar je moet er wel zelf achteraan. Het zijn eilanden van hippe en inspirerende plekken en die moet je weten te vinden.
Mis je Nederland?
Wat ik mis aan Nederland zijn natuurlijk mijn vrienden en familieleden. Nu we direct met elkaar contact kunnen krijgen door Skype en Facebook etc is er wel veel veranderd vergeleken bij de tijd dat mijn vader met de stopwatch bij de telefoon stond. We mochten precies een minuut met mijn opa en oma praten om hun een gelukkig nieuwjaar toe te wensen: dat was meer dan veertig jaar geleden.
Mijn oudste twee kinderen zijn hier gaan studeren en willen wel een vervolgopleiding in Nederland doen. De andere twee zijn nog op school. Ze hebben allemaal een paar uur per week Nederlandse les gehad. Dat vond ik belangrijk, niet alleen voor de taal, maar ook voor het behoud van het Nederlandse in hen. Ook al spreken we thuis Nederlands met elkaar, ze zijn toch meer wereldburger geworden en ik wilde de weg naar Nederland terug voor hen open laten.Ik weet niet of ik ooit naar Nederland zal teruggaan. Nu ben ik Hier en geniet.
Mijn tips voor mensen die (ook) willen emigreren (naar Zuid-Afrika)
- Probeer meteen een thuis te maken van waar je bent.
- Geef jezelf de tijd om ergens opnieuw te wennen.
- Probeer direct eigen vervoer te hebben, zodat je onafhankelijk bent en je omgeving het beste kunt verkennen.
- Word lid van clubjes, ook al ben je niet een clubjes-mens. Het helpt je nieuwe vrienden te maken.
- Schrijf! In een dagboek of een blog. Als je er niets mee doet, heb je in ieder geval een verslag van je ervaringen.
Iemand zei mij eens dat het aarden in een nieuw land net zo lang duurt als een zwangerschap: voordat je je thuis voelt, de weg kent en vrienden krijgt, zijn er zo negen maanden voorbij. Van mijn moeder heb ik geleerd altijd meteen verhuisdozen uit te pakken, hoe kort je ergens ook blijft. En om wat persoonlijke dingen mee te nemen naar een nieuw land, omdat die kleine voorwerpen je het gevoel van vertrouwen en geborgenheid geven.
Wil je meer lezen over Pauline?
Ben je nieuwsgierig om nog meer te leren over het leven in- en emigreren naar Zuid-Afrika? Pauline heeft een eigen website: www.paulinevijverberg.co.za
Pauline als auteur. "Pauline Vijverberg (Tokio, 1964) is de auteur van de historische romans Alexine over het leven van Alexine Tinne (Prometheus 2010, ISBN: 9789044615210) en Het suikervogeltje over een weesmeisje dat naar de Kaap emigreert in de 17e eeuw". Het suikervogeltje (Uitgeverij ConserveISBN: 9789054294306) komt uit op 22 februari, maar je kunt het nu al bestellen bij info@conserve.nl. Dan wordt het in Nederland portvrij bezorgd.
Dank je wel voor je uitgebreide verhaal Pauline! Jouw ervaringen in Zuid-Afrika zijn wel een beetje zoals ik me het leven daar voorstel. Ik wens je veel succes met het schrijven van je boeken. Ik wil nog dolgraag een keer met Frank samen terug naar het oosten van Zuid Afrika, dus wie weet kunnen we elkaar een keer ontmoeten!
Wil je meer mooie verhalen lezen over het emigreren naar een ander land?
- In het eerste deel van Emigreren vertelt Elizabeth over haar emigratie naar Italië.
- In deel twee vertelt Danielle over haar ervaring in Mexico.
- Of klik door naar de pagina met alle dames. Daarop vind je de links naar alle verhalen.
Wat een mooi verhaal!
Het verbaast me altijd dat het in sommige landen goed koud kan worden, maar huizen toch slechte verwarming hebben. Ik heb een keer bevroren water naast m’n bed gehad in een hostel in Zuid-Afrika. ‘s Nachts vroor het binnen!
Ik vind dat ook altijd bijzonder. In Tibet zaten we in een hotel bij een open vuur in de gemeenschappelijke ruimte. Bloedheet van voren en ijskoud van de achterkant. De kamers waren ook onder het vriespunt. We kregen heet water in een thermoskan mee en een dikke stapel dekens. Hoe luxe hebben wij het dan in Nederland!
Mooi verhaal van Pauline. Wel een heel andere omgeving dan mijn veilige Piemonte. Ik benijd haar niet in dat opzicht. En met zoveel landen achter de rug, geen heimwee naar Nederland.
Geniet van je prachtige omgeving, Pauline. Stay safe !
Bijzonder om te lezen hoe je eigenlijk van kinds af aan een expat bestaan hebt gehad Pauline. Zuid-Afrika is een prachtig land en ik kan me helemaal voorstellen wat je bedoelt met dat het lijkt alsof er meer kans is om iets op te bouwen en dat er zoveel vrijheid is, ook al is dat op andere gebieden juist minder. Wij hadden er vorig jaar een heerlijke tijd, waar we nog vaak met plezier aan terug denken.
Ik vind het ook een bijzonder verhaal Yvonne en een heel fijn land.