Met haar oude stolpboerderijen, kerkjes en langgerekte dorpsstraat vol klinkers is Twisk één van de mooiste dorpjes in de regio Holland boven Amsterdam. Tijdens open Monumentendag ging ik op pad met gids Tineke die mij alles vertelde over dit bijzondere dorp. Daarna maakte ik nog een fijne wandeling in het vogelrijke buitengebied én bekeek ik een aantal panden van binnen.
Twisk
Twisk is een klein dorp in de gemeente Medemblik. Rond de 2000 jaar geleden gebouwd op een hoger gelegen zandkreek, midden in een waterrijk gebied vol veen. Hierdoor ontstond een langgerekt, of lintdorp vol prachtige historische panden, waaronder een grote concentratie stolpboerderijen. Inmiddels heeft Twisk een beschermd dorpsgezicht, zijn er een paar kleinere nieuwbouwwijken bijgekomen en is een groot deel van de regio drooggelegd.
In de dorpsstraat vind je prachtig versierde boerderijen, twee kerkjes met oude pastorie én, net buiten het dorp, het fraaie treinstation aan de lijn Hoorn-Medemblik. (Tegenwoordig een museum). Het dorp telt maar liefst vijftig rijksmonumenten en wordt gezien als het mooiste lintdorp in Noord Holland.
Op stap met Tineke
We hebben afgesproken bij het treinstation en wandelen vanaf daar de hoofdstraat in. Tineke is één van de gidsen van Nut Twisk en begint gelijk vol enthousiasme te vertellen over "haar" Twisk. Met stralende ogen en een brede glimlach, hier is duidelijk sprake van een "gevalletje ware liefde".
Verhalen en details
In een rustig tempo wandelen we naar de andere kant van het dorp waarbij we regelmatig even stil staan voor een verhaal of om foto's te maken. Twisk kende in de 18e, einde 19e en begin 20e eeuw een goede tijd en dit is terug te zien aan de sterk versierde boerderijen en woningen.
Bij praktisch ieder pand is er wel wat moois te zien of te vertellen. Zo zijn er de prachtige klokjes in de raamdecoratie en is er een speciale "rouw en trouwdeur". Deze deur begint een stuk hoger dan het straatniveau en werd alleen gebruikt voor bruiloften en begrafenissen. De bruid over de drempel naar binnen en de overledene in de kist eruit.
Eén van die mooie dingen die nog bewaard zijn gebleven in veel van de panden. Veel details waar je normaal gesproken aan voorbij gaat gaan leven door de verhalen van Tineke.
Ronde schoorsteen op het dak? Dan was de hypotheek op het huis afgelost. Vierkant? Nog even sparen!
Vrouwen van Nu
Het verenigingsleven speelt een grote rol in kleine gemeenschappen als die in Twisk. en veel dames zijn lid van "Vrouwen van Nu". Een landelijke vereniging, opgericht in 1930 als "Plattelandsvrouwen" met als doel om begrip te krijgen voor het plattelandsleven en omstandigheden te verbeteren. Vakonderwijs voor vrouwen was één van de speerpunten. Tegenwoordig is er veel aandacht voor maatschappelijke, culturele en sportieve activiteiten en leveren de vrouwen een actieve bijdrage aan vrouwenrechten wereldwijd. De vereniging telt zo'n 40.000 leden en heeft prinses Beatrix als beschermvrouwe.
De paden op
En dan is het tijd om afscheid te nemen. Tineke wandelt met me mee tot het monument ter herinnering aan het neergestorte vliegtuig ui de 2e wereldoorlog. "Als je tijd hebt kom dan vanmiddag nog even terug" zegt ze ter afscheid. "Je kunt vandaag op veel plekken binnen kijken in verband met de Open Monumentendag". Daarna wandel ik verder over goede paden door de polders en langs het vogelrijke gebied van de Waterberging Twisk. Aan het eind van het rondje ben ik weer terug bij het treinstation. Snel stap ik in de auto voor mijn volgende afspraak.
Open Monumentendag in Twisk
Gelukkig vind ik eind van de middag nog even een gaatje voordat ik terug naar huis rijd. Het treinstation is mijn eerste stop en daarna bezoek ik nog een paar panden. "Natuurlijk" kom ik ook Tineke weer tegen als ik het prachtige orgel bekijk in de Doopsgezinde kerk. "Heb je de oude pastorie al bekeken? Kom dan gaan we samen even" ! Met moeite ruk ik me een half uur later los van al die mooie plekjes en stap tevreden in de auto.
Nieuwsgierig geworden naar dit mooie plekje?
Gidsengroep Twisk (Nut Twisk) verzorgt regelmatig wandelingen met gids. Zo zijn er in de zomer een aantal zondagmiddag wandelingen.
Helemaal speciaal is de zomeravond wandeling (in samenwerking met het West Fries genootschap). Tijdens deze avond, die rond de eerste dag van de zomer valt, komen in kostuum geklede personages uit "de oude tijd" tot leven. Zij nemen je, samen met een ervaren gids, mee naar het Twisk van weleer. Er is een optreden van het koor, een toneelstuk en de avond heeft elk jaar een eigen thema.
Wil je liever met je eigen gezelschap op pad? Ook dat is mogelijk bij Nut Twisk. Neem contact op via deze site voor de mogelijkheden en prijzen.
Ik maakte deze wandeling op uitnodiging van Visit Medemblik. Met dank aan Nut Twisk en Tineke Voswijk voor de uitleg en enthousiaste ontvangst.
Wat een heerlijke plek voor een dagje uitwaaien en genieten van de rust in NL.
Ja hé dat vond ik ook!
Wat leuk om zo een nieuwe stad met een gids te ontdekken! Mooi stukje Holland.
Het is zeker een mooi stukje, ik ben gek op die historische panden.
Prachtig zeg! Zo te zien heb je de omgeving weer héél anders beleefd dan wij. Leuk om te zien dat de uitkomst zo anders is wanneer je verschillende dingen doet in dezelfde omgeving!
Er is zo veel te doen in de regio, voor ieder soort outdoorliefhebber wat wils!
Deze week het Groot Friesland pad hier gelopen, prachtig!!
Dat lijkt me ook geweldig Harriët. Ik liep er ongemerkt dus ook een heeel klein stukje van 😉