Emigreren; wonen in Shanghai

Van een klein dorp in Nederland naar het wonen in Shanghai. Een grote, levendige stad in China. Stad van enorme contrasten en met een bijzondere mengelmoes van Oost en West. Aan de ene kant zo typisch Chinees, aan de andere kant westers en kapitalistisch. In dit deel van Emigreren het verhaal van Marijke.

Marijke over wonen in Shanghai

Hallo daar! Ik ben Marijke Ransijn, 56 jaar jong. In 1998, verhuisden we vanuit een klein dorpje in Nederland naar Dubai. Manlief werkte daar al sinds oktober 1997 en aangezien het toch langere termijn bleek dan het eerst leek, besloten we om het gezin te verplaatsen, inclusief 2 katten. Onze 2 jongens, toen 6 en 4, gingen naar een internationale school met Engels curriculum en hebben daar nog profijt van….

De bedoeling was 3 jaar Dubai en dan terug naar Nederland. Het liep iets anders…. Na ruim 12 jaar, in 2010, kreeg manlief een ‘offer he couldn’t refuse’ – een promotie. Hetzelfde bedrijf, maar nu een overkoepelende rol als manager voor Azië en de Pacific. Niet eenvoudig na zo’n lange tijd in Dubai en zeker ontzettend moeilijk voor onze toen 16-jarige jongste, die dat jaar GCSE-examen moest doen en een geweldig leuke vriendenkring had. De oudste zou dat jaar klaar zijn met zijn A-levels en toch al naar Melbourne gaan voor verdere studie dus eigenlijk was het een ideaal moment, al voelde het niet zo….

Discussies en tranen

Enfin, na lange discussies, ruzies, periodes van tranen enzovoorts (vooral bij jongste zoon), werd het besluit genomen: we gingen wonen in Shanghai. School gevonden voor jongste zoon, het prestigieuze Dulwich. We vonden een huis praktisch naast de school, zodat hij lekker zelf met de fiets kon in plaats van dat we hem altijd moesten brengen en halen. Ons volgende avontuur kon beginnen….

Van minidorp naar megastad.

Shanghai is natuurlijk een megastad. Ons dorpje in Nederland had 1300 inwoners, Dubai in die tijd rond de 1 miljoen, en dan kom je in een stad van zo’n 24 miljoen mensen te wonen. We hadden enorm geluk met het huis dat we vonden om in te wonen in Shanghai. Een vriendin, die ik uit Dubai kende en die ook in Shanghai woonde, moest uit haar woning en zij maakte zich sterk bij het management zodat wij erin konden wonen. Het is een vrijstaande villa met grote tuin eromheen, met naar goed Chinees gebruik water achter het huis, wat meteen ook voor enorme muggenoverlast zorgt. Ons huis staat in een enorme expat-wijk, waar veel winkels zijn, veel restaurantjes, veel (veel te) dure huizen en veel bedrijven die catering doen voor expats en dus hoge prijzen vragen.

Kortom, Jinqiao, waar wij wonen in Shanghai, is een soort expat bubble.

Ons fijne huis

Wonen in Shanghai, het expat leven

Je hebt in Shanghai ruwweg 2 soorten expats. De mensen die een goed expat-contract hebben, waarbij alles betaald is. Dat is het huis (niet goedkoop hier!!), school, auto met chauffeur, gas/elektra/water en 2 trips naar huis betaald (liefs businessclass). Daarnaast zijn er de expats die niet zo’n gunstig contract (meer) hebben. Zij wonen min of meer lokaal, tussen de Chinezen, en maken gebruik van het openbaar vervoer. Mijn echtgenoot hoort beslist tot de eerste categorie. Hij wordt opgehaald door de chauffeur ’s morgens, gaat naar kantoor, en wordt ’s avonds weer door de chauffeur afgeleverd.

Ik doe hier bijna alles op de fiets. Nou heb ik het geluk dat mijn werk heel dichtbij is, en sommige lessen geef ik zelfs thuis. Als ik naar de stad wil, is het vaak op een tijd dat er enorme files staan dus ik neem al heel snel het OV. Een bus van vlakbij ons huis naar de metro kost 2 rmb (24 eurocent) en de metro naar de stad, afhankelijk van de afstand, kost tussen de 3 en 5 rmb, dus 45 en 70 eurocent.

Wat zijn de fijne dingen aan Shanghai?

- Als expat met een goed contract is het heerlijk wonen in Shanghai
- Het openbaar vervoer is fantastisch geregeld. Er zijn tegenwoordig zelfs overal fietsen te huur (moet je wel de app even installeren op je telefoon) voor een habbekrats, zeg maar 7 cent per uur. Daardoor kun je met de fiets naar een metrostation. Daar laat je hem dan gewoon staan, en aan de andere kant van de stad kun je er weer eentje nemen om naar je bestemming te komen.
- De oude stad, de Former French Concession, de Joodse buurt, de ‘lilongs’ (smalle straatjes waar Chinezen wonen)
- Er zijn heel veel galerieën met heel veel verschillende tentoonstellingen. Er zijn ook veel uitvoeringen van klassieke muziek, ballet en andere kunstuitingen.
- De aanwezigheid van zeer betaalbare huishoudelijke hulp. Veel expats hebben een full-time ayi, die zelfs voor ze kookt, wij hebben gekozen voor part-time. Onze hulp komt op de ochtenden dat ik de hele ochtend in een instituut aan het werk ben.
- Voor de mannen en vrouwen die hier werken, is het hebben van een auto met chauffeur geweldig. Je stapt ’s morgens in de auto en kunt meteen aan het werk. Ook uit eten gaan wordt veel makkelijker als je geen auto meer hoeft te rijden na het nuttigen van alcohol!
- Shanghai is en blijft een bijzondere stad. Afgelopen week had ik bezoek en na een etentje liepen we naar de Bund. Hier vind je de bekende torens van de stad, die allemaal verlicht zijn en dat blijft iets magisch hebben.

Wat is er minder leuk aan het wonen in Shanghai?

- De luchtvervuiling. Deze maand is het SUPERgoed maar het kan regelmatig heel erg vervuild zijn, een groot minpunt aan het wonen in Shanghai.
- Het regent vaak. Vooral in juni, de ‘plum rains’, regent het soms de hele maand.
- Het feit dat er zo ontzettend veel Chinezen zijn. Er is geen ontkomen aan. Ze dringen, duwen en hebben een ontzettende ‘ikke ikke’ cultuur. En ze spugen op straat!!! Rochelen, spugen, het is allemaal normaal en na 7 jaar ben ik nog steeds ‘grossed out’.
- In de zomer is het heel heet en vochtig, in de winter ‘waterkoud’. Mei en oktober zijn de mooiste maanden wat weer betreft.
- Het is een pokkeneind vliegen naar Nederland.
- Het onderhandelen over de prijs. Zodra je niet Chinees bent, komt er 300% bovenop de normale prijs. Het spreken van enig Chinees is dan zeer nuttig, zodra ze door hebben dat je hier woont, wordt het weer redelijk. Maar men blijft het proberen en dat vind ik soms heel irritant.
- Shanghai heeft (of meer had) heel veel oude karakteristieke straten en gebouwen, die worden nu allemaal afgebroken in het kader van de vooruitgang

Zoals het gezegde gaat eet een Chinees alles met 4 poten, behalve tafels en stoelen. Dat is wat overdreven, maar wat je in de supermarkt of restaurants ziet: kippenpoten, varkenshoeven, veel ingewanden, bleh, niets voor mij.

Wat maakt het wonen in Shanghai zo bijzonder?

Wat Shanghai zo bijzonder maakt is denk ik de mengeling van Oost en West en de enorme contrasten. China is officieel natuurlijk een communistisch land maar Shanghai is super kapitalistisch. De bij expats populaire compounds hebben bijna allemaal huizen in Amerikaanse stijl. Als ik aan mijn eettafel zit en naar buiten kijk, zie ik groen en kon ik net zo goed in Noord-Amerika zitten. Als ik de compound uitloop, zit ik midden tussen de Chinezen. Dat heeft wel iets bijzonders.

Verder zijn er de Oriental Pearl Tower, de Bottle Opener (Shanghai International Financial Center) en de Shanghai Tower. De vele Westerse restaurants, de poepie-sjieke restaurants aan de Bund. Een paar straten erachter kun je in een hele Chinese wijk voor een habbekrats heerlijk Chinees eten. Het is een gigantische stad met veel gezichten. Ik woon er nu al bijna 7 jaar maar er zijn nog steeds plekken waar ik niet geweest ben. De nieuwe wijkjes die ik op mijn vrije vrijdagen ontdek. Helaas is mijn ontdekkingsmaatje weer naar Nederland verhuisd maar ik vind vast wel weer een nieuwe.

Er is helaas ook een contrast tussen arm en rijk. Veel Chinezen zijn heel rijk geworden van de vastgoed-boom maar er zijn ook veel arme mensen die nog steeds in krotten wonen. Maar in die krotten is wel een ontzettend veilige gemeenschap van mensen die elkaar helpen. Kortom, het blijft een fascinerende stad.

Wat kun je aan anderen aanbevelen als ze naar Shanghai komen?

Mocht je in China komen, beperk je dan niet tot Shanghai. China heeft nog veel meer mooie plekken. Sla Beijing absoluut niet over, zie de terracotta warriors in Xi’an en geniet van de rijsvelden in Guilin en Yangshuo.

Maar als je dan in Shanghai bent mag je de volgende dingen niet overslaan:
- Lujiazui, met de hoge torens en grote shopping malls. De malls zijn niet veel soeps maar aan de Huangpu rivier, die de stad in tweeën deelt, zijn veel restaurantjes en daar is het goed toeven. Het oostelijke deel van de stad, het nieuwere deel zeg maar, heet Pudong (oost van de rivier) en het westelijke deel, de oude stad, heet Puxi (west van de rivier). Hier heb je ook prachtige tempels.
- De Former French Concession, met brede lanen omzoomd door platanen, veel restaurantjes, boetiekjes enzovoorts.
- Tianzifang, een buurtje met heel veel grappige winkeltjes en galerietjes, ook veel restaurantjes
- Moganshan, vooral de muur van M20 vandaan, geheel bedekt met de prachtigste graffiti

Wat ik verder nog kan aanbevelen.....

- Nanxiang in Puxi, een oude water town, waar de originele ‘xiaolongbao’ of soepdumplings vandaan komen. Er vlakbij is een prachtige tuin, Guyi Garden, waar je heerlijk kunt wandelen
- Over parken gesproken: Fuxing Park op een willekeurige ochtend maar vooral op zondag, waar de Chinezen dansen, zingen en muziek maken.
- Qibao in Puxi en Xinchang in Pudong zijn ook water towns, Qibao heel toeristisch, Xinchang juist helemaal niet. Daar heb je het gevoel dat je 100 jaar terug in de tijd gegaan bent.
- Ik kan nog veel meer opschrijven, Shanghai heeft zoveel om te zien en te doen…. Ga in ieder geval eten in een lokale ‘hole in the wall’, de dumplings zijn spotgoedkoop, ter plaatse gemaakt en verrukkelijk.
- De lilongs (smalle straatjes waar Chinezen wonen) overal in de stad
- De Jade Buddha De Jade Buddha Temple en omgeving
- Longhua Temple, de oudste en best bewaarde tempel van de stad

Trap er niet in.....

Shanghai is superveilig, je kunt er ook ’s avonds heel makkelijk over straat lopen zonder enig probleem. Criminaliteit is er wel maar ook niet veel. Ik heb zelden gehoord van mensen die beroofd zijn op straat. Uiteraard moet je niet te koop lopen met waar je je portemonnee opgeborgen hebt maar dat is overal zo. Wat wel gebeurt is dat taxichauffeurs weigeren om je naar een bepaald adres te brengen op de meter. Ze vragen gewoon 200 rmb voor een ritje, niet doen! Neem gewoon lekker de metro, alles is 2-talig en het wijst zichzelf.

Waar je ook loopt in Shanghai, je wordt aangesproken of je tassen, horloges, sjaals, noem maar op wilt kopen. Het is allemaal fake en meestal betaal je teveel. Er zijn fake markets waar je, als je de juiste verkoper kent, hele goede prijzen kunt krijgen. Op straat is het meestal snertkwaliteit dus trap daar niet in.

Vermijd ook Yuyuan! Een prachtig opgeknapte oude Chinese buurt maar barstensvol souvenirwinkeltjes, en mensen die je vragen of je een oud Chinees theeritueel wilt meemaken. Als je ja zegt, word je meegenomen naar een lokaal waar je thee krijgt. Vervolgens willen ze 600 of meer rmb afrekenen, ca. 90 euro. Cash. Als je dat niet bij je hebt, gaan ze wel even met je mee naar een ATM om het geld te halen. Raad eens wat er verder gebeurt. TRAP ER NIET IN!!! Yuyuan heeft ook een mooie tuin, maar geloof me, Guyi Garden is veel mooier en minstens zo authentiek.

Zijn er dingen die je mist aan Nederland?

Tja, als je zo lang buiten Nederland woont als wij, mis je misschien niet zoveel meer…. Im mis mijn moeder en zus, mijn schoonmoeder en –zussen, en onze jongste zoon. Ik kom wel 3 x per jaar naar Nederland en neem dan grote hoeveelheden kaas, shampoo, andere cosmetica en Indonesische kruiden mee. En Nespresso-cups want die zijn hier 3 x zo duur als in Nederland. Verder mis ik de Nederlanders niet, de hokjesgeest, het niet verder kijken dan je eigen buurtje, dat mis ik totaal niet.

Denk dat je ooit nog eens terugkeert naar Nederland?

De kans dat wij ooit definitief terugkeren naar Nederland is niet zo groot. We zijn ons aan het oriënteren, het duurt nog 10 jaar voor we met pensioen gaan. Aangezien onze oudste zoon in Australië woont en daar wel zal blijven, bestaat er een kans dat het Melbourne wordt. Maar we staan open voor alles. Alleen, na dan 30 jaar in Azië gewoond te hebben, denk ik niet dat we hier blijven. Ik heb het wel een beetje gezien met de Aziaten tegen die tijd.

Heb je nog tips voor andere mensen die ook willen emigreren?

Mocht je na dit verhaal ook zin hebben om in het buitenland te gaan wonen, tijdelijk of permanent, denk eraan dat je alleen gelukkig wordt als je gelukkig bent met jezelf. Probeer voor jezelf iets te creëren om je bezig te houden. Vind een zinvolle besteding en heb een open blik naar buiten. Niets is raar, het is gewoon anders!

Dank je wel voor je verhaal Marijke. Het lijkt me bijzonder om te wonen in Shanghai, maar ik denk niet dat ik zelf zo lang in zo'n grote drukke stad zou willen leven.

Heb je het vorige deel van Emigreren al gelezen? Hierin vertelt Brenda over haar leven in Jordanië.

Ben je nieuwsgierig naar nog meer verhalen over het leven van de vrouwen? Klik dan zeker eens door naar de speciale pagina!

Wil je zelf ook een keer meedoen aan deze rubriek? Stuur dan een mail naar ivonne@myfootprints.nl.